Monthly Archives: October 2021

Հայոց լեզու

Կազմե’լ երկուական պատմողական, հարցական, հրամայական,բացականչական նախադասություններ։

Պատմողական-Ես երեկ գիշեր չէմ կարողացել քնել։ Այսօր ամենալավ օրն էր։

Հարցական-Կարո՞ղ ես այն մատիտը ինձ տալ։ Այս ֆիլմը Նայե՞լ ես։

Հրամայական-Աշոտ գնա դուռը փակի։ Համակարգիչս բեր այստեղ։

Բացականչական-Օ՜ շատ հուզիչ է։ Օ՜գնեց եք խեղտվում եմ։

2.Տրված ածանցներով կազմել ածանցավոր բառեր-։

Ան-կապ

Ապ- տակ

Դժ- վար

Տ- գետ

Չ- սիրված

Չին-Ական

բջիջ-Ային-  

կամաց-Որեն

գիտ-Ություն

3. Գրել բայեր և համապատասխան ածանցներ ավելացնելով դրանք դարձնել գոյականներ, օրինակ՝ գրել-գրիչ։

հեռվից խոսել-հեռախոս, կտրտել-կտրտվածք, քննել-քննիչ, ձյունել-ձյուն։

Հայոց լեզու

Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ։

Մեռյալ ծովի ջուրն այնքան աղի է, որ այնտեղ ոչ մի կենդանի էակ չի կարող ապրել:  Արևմտյան Ասիայի տոթակեզ անանձրև կլիմայի պատճառով անչափ շատ ջուր է  գոլորշիանում ծովի մակերևույթից, իսկ լուծված աղերը մնում են ծովում ու մեծացնում ջրի  աղիությունը: Ծովում խորանալուն զուգընթաց` աղիությունը աճում է: Աղերը Մեռյալ ծովի քարորդ մասն են կազմում, նրա մեջ աղերի ընդհանուր քանակը քառասուն միլիոն տոննա է:

2. Օգտվելով տրված բառերից` բացատրի´ր, թե ընդգծված բառերը նախադասություններից յուրաքանչյուրում ի՛նչ իմաստով են գործածված:

1.Եփվել, բորբոքվել:
 Ջուրը թեյնիկում վաղուց արդեն եռում էր, բայց նա չէր նկատում:
Ուղիղ իմաստով — եռալ, որպես եփվել
Բարկությունից արյունը եռում էր երակներում, սիրտը տակն ու վրա էր լինում:
Փոխաբերական իմաստով — եփվել, որպես բորբոքվել

2.Ուղեկցել, ընկերություն անել, միանալ:
Ընկերացել է դիմացի շենքում ապրող մի տղայի հետ: 
Ուղիղ իմաստով — ընկերություն անել
Ընկերացան, որ միասին անեն իրենց ուժերից վեր այղ գործը: 
Ուղիղ իմաստով — միանալ
Մինչև քաղաք ընկերանամ քեզ, որ մենակ չգնաս:
Փոխաբերական իմաստով — ուղեկցել

3.Կռել, թակել, գանահարել, քննել:

Ավազակներն այնպես էին ծեծել խեղճին, որ ձին թողել ու փախել էր: 
Ուղիղ իմաստով — գանահարել
Այնպես համառորեն է ծեծում դուռը, կարծես վստահ է, որ տանը մարդ կա:
Փոխաբերական իմաստով — ծեծել դուռը, որպես թակել
Երկաթը տաք-տաք են ծեծում:
Փոխաբերական իմաստով — ծեծել որպես կռել
Այդ հարցն այնքան ծեծեցին, որ ոչ մեկին այլևս չի հետաքրքրում:
Փոխաբերական իմաստով — հարց ծեծել, որպես քննել

4.Ավարտել, վերջը տալ (ուտել):

Գործը վերջացնելուց հետո, երկար ժամանակ դրան այլևս չէր անդրադառնում:
Ուղիղ իմաստով — ավարտել
Մեկն իր բաժին միրգն արագ վերջացրել էր ու դունչը մեկնել վանդակի շուրջը խմբված  երեխաներին, որ էլի տան:
Փոխաբերական իմաստով — վերջացնել, որպես վերջը տալ (ուտել):

Գրականություն

Պայքար առանց կատաղության։ Օշո

Այս դեպքը եղել է մեծ իսլամական խալիֆ Օմարի ժամանակ: Նա պայքարում էր իր թշնամու դեմ մոտ 30 տարի: Թշնամին հզոր էր, և պայքարը տևեց մի ամբողջ կյանք:Վերջապես եկավ բարենպաստ պահը. թշնամին ընկավ ձիուց, Օմարը ծնկեց թշնամու վրա՝նիզակը ձեռքին: Մի վայրկյան, և նիզակը կմխրճվեր թշնամու կուրծքը, և ամնե ինչկավարտվեր: Բայց այդ պահին ահա թե ինչ կատարվեց. թշնամին թքեց Օմարի դեմքին, ևնիզակը օդի մեջ քարացավ:Օմարը ձեռքով մաքրեց դեմքը, ոտքի կանգնեց և ասաց.— Վաղը մենք ամեն ինչ նորից կսկսենք:Թշնամին ապշահար էր:— Ի՞նչ պատահեց,-հարցրեց նա:- Ես 30 տարի այսպիսի պահի եմ սպասել, հուսալով, որմի օր նիզակս կուրծքդ կխրեմ, և ամեն ինչ կվերջանա: Իմ բախտն այդպես էլ չբերեց, բայցքոնն ահա բերել է: Մի վայկյանում դու կարող էիր ամեն ինչ վերջացնել: Ի՞նչ եղավ քեզ:Օմարը պատախանեց.— Մեր պատերազմը սովորական պատերազմ չի եղել: Ես երդվել էի, որ պայքարելու եմառանց ներքին զայրույթի: 30 տարվա ընթացքում ես պայքարել եմ առանց բարկության:Իսկ հիմա մեջս կատաղություն բարձրացավ: Երբ դու դեմքիս թքեցիր, հանկարծ այս ամենըանձնային դարձավ: Ես ցանկացա քեզ սպանել. դա իմ Եսից եկող ցանկություն էր: Մինչևայս պահը, 30 տարիների ընթացքում, երբեք այդպիսի խնդիր չեմ ունեցել: Մեր պայքարիպատճառն այլ էր: Դու իմ թշնամին չես եղել. մեր կռիվը երբեք անձնային չի եղել: Ես չեմ
ցանկացել քեզ սպանել , ես ուզել եմ գործը հաղթական ավարտի հասցնել: Իսկ հիմա միպահ ես մոռացա իմ խնդիրը. դու դարձար իմ թշնամին, և ես ցանկացա ոչնչացնել քեզ:Ահա թե ինչու ես չեմ կարող քեզ սպանել: Մի խոսքով, վաղվանից նորից սկսում ենք:Բայց պատերազմն այդպես էլ չվերսկսվեց: Թշնամին այլևս նույնը չէր:— Սովորեցրու ինձ: Դարձիր իմ ուսուցիչը և հնարավորություն տուր ինձ աշակերտելուքեզ: Ես էլ եմ ուզում կռվել առանց զայրույթի:Իսկ գաղտնիքը սա է. պայքարեք՝ մի կողմ թողնելով ձեր Եսը: Եվ եթե դուք կարողանաքկռիվ տալ առանց ներքին կատաղության, ուրեմն դուք ամեն ինչ անանձնային կարող եքանել, քանի որ բախումը ամենաշատն է շոշափում մարդու Եսը: Եթե դուք դա անեք, դուքկդառնաք ամենակարող:Բայց հիմա դուք չեք կարողանում մինչև անգամ անանձնական սիրով սիրել:

Առաջադրանքը

Ա․ Դո՛ւրս գրեք և մեկնաբանե՛ք այն հատվածը, որտեղ ասվում է, թե ինչո՞ւ Օմարը չսպանեց թշնամուն:

Դու իմ թշնամին չես եղել. մեր կռիվը երբեք անձնային չի եղել: Ես չեմ
ցանկացել քեզ սպանել , ես ուզել եմ գործը հաղթական ավարտի հասցնել:

Օմարը չսպանեց թշնամուն, որովհետև նա չէր ուզում նրան սպանել նա ուզում էր, որ կռիվը վերջանար։

Հանրահաշիվ

6) Գտեք նման միանդամների գումարին հավասար միանդամը.

ա)  3b+b+b=3b

բ) 32xyz2-44xyz2-12xyz2=24xyz2

գ)  4ab+ab+23ab=27ab

7) Կատարեք նման անդամների միացում.

ա) 6,46a4k+2,14a4k-8,6a4k=0.54a4k

բ) 7,14ax2+4,36ax2-12,8ax2=0.56ax2

8) Տրված են կատարյալ տեսքի միանդամներ. որոշեք նրանց գործակիցները և աստիճանը

9) Գրառեք

a2.b2

a3.b2

a2+b2

a2b2

a2b2

a2b2

a2b2

Ֆիզիկա

ՄԱՐՄԻՆՆԵՐԻ ՇԱՐԺՈՒՄԸ ԵՎ ՓՈԽԱԶԴԵՑՈՒԹՅՈՒՆԸ

       §7. Մեխանիկական շարժում: Շարժման հարաբերականությունը:

       §8. Նյութական կետ: Շարժման հետագիծ: Ճանապարհ:(էջ 21-28)

Քննարկվող հարցեր՝solar-system-3.gif

1.Ինչն են անվանում մեխանիկական շարժում:               

Մեխանիկական շարժումը մարմնի դիրքի փոփոխությունն է, հաշվարկման մարմնի նկատմամբ։

2.Բերել մեխանիկական շարժման օրինակներ:

Ամպը, ջուրի հոսքը, երկրի և արեգագի և այլն։

3.Որ մարմինն են անվանում հաշվարկման մարմին:

հաշվարկման մարմինը այն մարմինն է, որի հետ այլ մարմինների դիրքը համեմատում են։

4.Շարժվող գնացքի վագոնում սեղանի վրա դրված է գիրք: Որ մարմինների նկատմամբ է գիրքը՝ ա. շարժվում, բ. մնում դադարի վիճակում:

Երբ հաշվարկման մարմինը ճանապարհն է ուրեմն շարժվում է, իսկ եթե հաշվարկման մարմինը սեղանն է ուրեմն դիրքը դադարի վիճակում է մնում։

5. Ինչն են անվանում նյութական կետ:giphy.gif

Այն մարմինը, որի չափը կարելի է անտեսել կոչվում է նյութական կետ։

6. Որ դեպքում մարմինը կարելի է համարել նյութական կետ, որ դեպքում՝ ոչ: Բերել օրինակներ:

եթե մարմնի չափերը փոքր են դիտարկվող շարժման համար բնութագրական հեռավորությունից ուրեմն կարելի է հաշվի չառնել։

եթե երկար ճանապարհ են գնում և պահանջում են ժամանակը որքան կտևի, մեքենայի չափը հաշվի չէն առնում, այլ ճանապարհի հեռավորությունը։

7.Հետևյալ որ դեպքերում ուսումնասիրվող մարմինը կարելի է համարել նյութական կետ.

    ա) չափագլանով որոշում են պողպատե գնդի ծավալը;

    բ) դիտարկվում է Երկրի պտույտն իր առանցքի շուրջը;

   գ) դիտարկվում է Լուսնի պտույտը  Երկրի շուրջը;

   դ) Ինքնաթիռը վայրէջք է կատարում:

8. Կարելի է երկրագունդը համարել նյութական կետ:

ոչ չենք կարող երկրագունդը համարել նյութական կետ։

9. Ինչն են անվանում շարժման հետագիծ:

երբ մարմինը մեկ տեղից մյուսը տեղափոխվելում է և գիծ է առաջանում այդ գիծը անվանում են հետագիծ։

10. Բերել ուղղագիծ և կորագիծ շարժումների օրինակներ:

ուղիղ ճանապարհը ուղագիծ է, իսկ արեգակնային համակարգը կորագիծ է։

English

Erin’s job was to organise papers.

The sick people in Hinley lived near a big pacisific gas and electric factory.

The people were sick because there was a chemical called chromium.

$333 million ($500000 each).

Erin Brockovich gives talks all over the world.

Հայոց լեզու

1 Տրված գոյականներից նորերը կազմի՛ր` ուհի, ստան, ոց, ություն ածանցներով:

Հայ, դպիր, այգի, հնոց, բույր, ծառ, բժիշկ, պարսիկ:

Հայուհի, դպիրությւն, այգեստան, հնոցուհի, բույրություն, ծառաստան, բժժկուհի, պարսոց

2. Տրված բայերից  ածանցավոր գոյականներ կազմի՛ր և ածանցներն ընդգծի՛ր:

Նկարել, գրել, զարթնել, թափել, ուսուցանել, քերել, վարել, հաճախել, բախել, հնչել, վազել։

Նկարչություն, գրիչ, զարթուցիչ, թափք, ուսուհչուհի, քերիչ, վարիչ, հաճախորդ, բախում, հնչում, վազորդ

3.Տրված գոյականակերտ ածանցներից յուրաքանչյուրով երկու գոյական կազմի՛ր և գրի՛ր, թե ո՛ր բառերից կազմեցիր:

դնել (դիր) — դրածո, պարսավել — պարսավանք:

Անք, ցի, ածո, ք, ուկ, իք, իչ, ու, ան, իկ, պան, ստան, ուհի:

Կյանք, գյուղացի, ածոն, քուրիկ, առջուկ, կարիք, գրիչ, ուռենի, անասուն, մրադիկ, այգեպան, մարդսպան, հայուհի

Հանրահաշիվ

1) Գրեք տրված միանդամի հակադիր միանդամը.

-6ab, 3bc, -8kcp, -p, k, 0, -2,5, 18abx

2) Գտեք միանդամների արտադրյալին հավասար միանդամը.

5a2b, 8bc4, 15c2e3, 13e5k2, 9a3p3, 13k3p3, 9a3bc, 10b3c3e2, 12c5e5k, 14e5k9p2, 8k8p6x7, 13p5x2y3

3) Գտեք միանդամների արտադրյալին հավասար միանդամը.

15p4k2x, 23x6y4, 9a3b, 11b3c2, 10c4k3, 16k3p6, 6/15a4x7, 9/6a4c4

4) Բարձացրեք աստիճան.

a4, b5, 2a2, 3b3, 4c4, 5ab2, 7ab5, 9b4c, 3c2e8, 2a2k8, 1/2a4 , 3/4 a4

Հայոց լեզու

Վարժություն 1։ Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով մեկ կամ
կրկնակ բաղաձայն։
Անդորր, բալլադ, պտտահողմ, բերրի, տարատեսակ, մրրիկ (հողմ), մրիկ
(հացաբույսերի հիվանդություն), տարրական, տոննա, բջջային, սովալլուկ, տարորոշել, այբբենական, երեսսրբիչ, երրորդ, հինգերորդ, չորրորդ,
անդորրագիր, հովասուն, ուղղևոր, հովվական, հովանոց, ուղղակի։

Վարժություն 2։ Արտագրե՛լ՝ ըստ անհրաժեշտության լրացնելով բաց
թողած տառերը (նաև կրկնակ)։
Քարի մշակման վարպետությունը միջնադարյան Հայաստանում առավել
հարուստ ձևով է արտահայտվել խաչքարերի արվեստում։ Պահպանելով կանոնի վերածված կառուցվածքը՝ խաչքարերի հարդարանքի մեջ, տասնմեկերորդ
դարից սկսած, գերիշխող են դառնում երկրաչափական-գծային ու բուսական
բարդ հյուսվածքավոր զարդանախշերը։ Ընդ որում, բեկվող գիծը,
ստեղծելով երկրաչափական կոնկրետ պատկեր, չի ընդհատվում նույնիսկ այն
դեպքում, երբ դադարում է ուղղաձիգ լինելուց և ներփակվում մի այլ
երկրաչափական ձևի մեջ (շրջանակ, քառանկյուն)։ Դրանց օրինաչափ
հաջորդականությունն ու շաղկապվածությունը, ստեղծելով որոշակի ռիթմ,
եզրագծում են խաչքարը։ Գծային հյուսվածքը թվում է անսկիզբ-անվերջ, իր
շարժման ընթացքի մեջ փոխակերպվում մի ձևից մյուսը՝ չսահմանագծելով
սկիզբն ու ավարտը։ Այս պարագայում զարդապատկերը իր անընդմեջ
հյուսվածքի շնորհիվ դառնում է անսահմանության ու հավերժականության։