Մուսալեռան հերոսամարտի մասին

Երբ սկսան տեղահանությունները, Մուսա Լեռի ժողովուրդից էլ պահանջեցին նրանց շրջանը թողնել և հեռանալ։ Մուսա Լեռցիներին լուր էր հասել տեղահանությունների և սպանությունների մասին, դրա համար մերժեց ենթարկվել թուրքերին և հուլիսի 21-ի գիշերը բարձրացան մուսալեռ և դիմեցին ինքնապաշտպանության Մովսես Տեր Գալուստյանի գլխավորությամբ։ Ինքնապաշտպանությունը տեվեց մոտավորապես 50 օր, որի ընթացքին ընկան 18 նահատակներ։ Վերջին օրը մեծ սավանի վրա կարմիր խաչ սարքեցին և բարձրացրեցին լեռան վրա Սեբտեմբերի 5 ի առավոտ ֆրանսիական մարտանավը նկատեց նրանցազդանշան դրոշը և մոտեցավ ծովեզրին վարպետ լողորդներ Մովսես գրիգյան և Խաչեր Տումանյան և այդ խնդրագիր նամակը հանձնեցին նավապետին։ նավապետնել իր հերթին իրավիճակը ներկայացրեց ծովակալը վտանգավոր իրավիճակի ելնելով որոշում կայացրեց ժողովուրդը տեղափոխել ապահով վայր Մուսա Լեռից տեղափողվեցին (պոր սայիտ) Եգիպտոս։ Պոր սայիտի վրանաքաղաքում ՄուսաԼեռցիները ապրեցին 4 տարի, հետո վերադարձան նրանց հայրենիք Մուսա Լեռ։